Alzheimer hakkında her şey

“Yaş alan dünyada yaşlanan ancak düşkünleşmek istemeyen bireyler olarak sürdürdüğümüz mücadele bize çok şey öğretti. İlk önce ve en çok da yaşamın kendisinin başlı başına ne kadar önemli olduğunu daha iyi anladık son bir yılda. Bildiğimizi, yönettiğimizi ve anladığımızı sandığımız her şeyi yeniden keşfetme ve yeniden anlama vesilesi oldu, pandemi nedeni ile evde geçen günlerimiz. Birine sarılmanın, birlikte kahve içmenin, bir salona doluşup etkinlik yapmanın ne kadar özel olduğunu ilk kez fark ettik hepimiz. İlk şaşkınlıkları atıp virüsün misafirliğinin uzayacağını fark edince kendimize gelip yeni ‘normal’ sürece adapte olmaya çalıştık adım adım. İlk iş olarak eğitimlerimizi, buluşmalarımızı ve etkinliklerimizi yeniden tanımladık değişen dünya gerçeği çerçevesinde” diyor, Türkiye Alzheimer Derneği (TAD) Mersin Şube Başkanı Nörolog Prof. Dr. Aynur Özge. Mersin 11. Alzheimer Eğitim Kampı’na davet paylaşımında.

Önceki kamplar

Dünyada benzer örneği olmayan, ilki 2008’de yapılan bu kampların biri hariç tümüne danışman olarak katılsam da, her bir kampta Alzheimer hasta yakınlarından, danışmanlardan, öğrencilerden, Alzheimer hastalarından ve illaki gönüllülerden çok şey öğrendim, çok değişik gözlemler yaparak zenginleştim. Kamp, eğitimin ötesinde gönlümü şenlendirmeme, Mersin’in güzelliklerini keşfetmeme, yeni renkler ve tatlarla tanışmama ve -illaki- güzel dostlar edinmeme de vesile oldu. Hüzünlendiğimiz, ağladığımız, kendimize bile yabancı gelen samimi kahkahalar attığımız, şarkılar söyleyip dans ettiğimiz, yüreğimizin kilerindekilerinin bir kısmını -bir şekilde- dışarı çıkarttığımız, tatlı tatlı yorulduğumuz bu kamplara daha gitmeden, sunumumu hazırlarken başlardı heyecanım. Mersin’in güzelim sonbaharına denk gelirdi kamp tarihleri. 2019’daki 10. kamptan ayrılırken seneye, görüşmek üzere diye ayrıldım. Görüşemedik; “Covid-19 Pandemisi” musibeti ve -evde- izolasyon illeti yüzünden. Zira dışarısı yasaktı, içeride yalnızlık vardı, hayatımıza belirsizlik hakimdi, sevdiklerimizle -ve kendimizle bile- ilişkimiz sınırlıydı.

Enerjini nereye koyarsan orası değişir

Kara kaplı defterime not almışım: Acar Baltaş’ın 14.06.2020 tarihli “Uyum sağlamayan cam tavanı izler” yazısından. “Haruki Murakami, ‘Fırtınadan çıktığınızda asla fırtınaya giren insan olmazsınız’, demiş. İçinden geçtiğimiz süreç hepimizi dönüştürecek. Neye dönüştüreceği ise herkesin yaptığı tercihe göre değişecek. Enerjimizi nereye koyarsak hayat orada gelişir. Bu süreçte de ‘Şu anda iyi olan ne?’ sorusunu soran ve enerjisini sahip olduğu değer ve kaynaklar üzerine odaklayanlar öne geçecek. Bu kişiler üstlerine düşeni de yapıp, kendilerinden de bir şey katanlar olacak ve kazançlı çıkacak. Buna karşılık şikayet eden, hatalara odaklanan, dedikodu yapan, olumsuz konuşan ve girdikleri ortamın havasını zehirleyenler kaybedenler listesine yazılacak.”

Bu yıl sanal ortamda

Evet, dönüşüyor her şey. Dönüşüyoruz -bir şekilde- hepimiz. Evriliyor çevremizde bir dolu şey. Alzheimer Eğitim Kampı da dönüştü. Enerjisini nereye koyarsa, hayatı orada geliştiren ve yeşerten sevgili Aynur Özge sayesinde.

“Alzheimer eğitim kampımız bu yıl sanal ortamda gerçekleşecek. Evden buluşmanın avantajını kullanıp çok daha fazla uzmanla buluşup öğreneceğiz, eğleneceğiz, rahatlayacağız, dertlerimizi paylaşıp yeniden bütün olacağız. Bu kez geçmiş yıllarda olduğu gibi aile hekimleri için de eğitim yapacağız. Üstelik tıp eğitimi alan son sınıf öğrencilerimizi de dahil ettik eğitim programlarımıza. Olabildiğince sadece hekimlik deneyimlerini değil, hemşirelik, fizyoterapi, psikoloji, gerontoloji gibi alanlardaki deneyimleri de aktarmak istiyoruz uzman arkadaşlarımızın da desteği ile. Ve her zaman olduğu gibi güzel sürprizlerimiz sizi bekliyor olacak” diyor Özge, yukarıda bir bölümünü verdiğimiz paylaşımının devamında.

13-15 Ocak arasında

11. Alzheimer Eğitim Kampı, “Unutsalar da artık unutulmayacaklar” mottosuyla TAD Mersin Şubesi ve bağımsız bir hekim platformu olan “Doktorclub”  teknik alt yapısı ve sponsor iş birliği ile 13-14-15 Ocak 2021 tarihlerinde 15.00-19.00 saatleri arasında her biri 15’er dakikalık sunumlarla iki ayrı içerik ve iki ayrı dijital odada, ücretsiz olarak yapılıyor.

Hasta yakınları için

Hasta Yakını Odası programı, 35 konu başlığından oluşuyor. “Demans ve Alzheimer nedir?”, “Demans & Alzheimer teşhisi sonrası sürecin ilerleyişi”, “Demans & Alzheimer konusunda kişi ve kurumlardan alınabilecek destekler”, Demans & Alzheimer hastalığında beslenme, sıvı alımı, ilaç içirilmesi, yutma sorunu, banyo yaptırılması, alt bakımı, hayal görme ve sanrılar, uyku sorunları, yara pansumanı ve iyileştirilmesi, hastalar için fiziksel ve zihinsel aktivite, hasta ile iletişim, hasta yakınında davranış sorunları, psikolojik sürecin yönetilmesi, hasta yakını “çaresiz” kaldığında “kendisi için yapabilecekleri”ne ilişkin bilgileneceğiz. Ayrıca nefes çalışmaları, karma egzersiz, meditasyon, yoga, boyun ve zihinsel egzersizler yaparak ve türküler söyleyerek rahatlayacağız, makrome düğüm tekniklerini öğreneceğiz. Ayrıca Mersin Alzheimer Derneği ile Bakım Merkezini, Dr. Club’ı, Almanya’da Demans Evleri Modeli’ni tanıyacağız.
Akademisyen, ilgili profesyoneller ve gönüllüler olmak üzere 38 danışman üç gün boyunca, önceden hazırladıkları videolarla bizimle olacak, mümkün oldukça online katılımcılara soru-cevap olanağı sağlanacak.

İntern ve hekimler için

Intern ve Aile Hekimi Programı, 35 konu başlığından oluşuyor. “Normal ve anormal yaşlanma süreci”, “Geriatri pratiğinde unutkanlık yakınması ve davranış değişikliği olan hastaya yaklaşım”, “Alzheimer ve demans’la ilgili dünyadaki son durum”, “Primer & sekonder demanslar- semiyolojik yaklaşım”, “10 dakikada demans hastası olduğunu nasıl anlarım?/ demans hastasını nasıl muayene ederim?/ hangi nöropsikolojik testleri yapabilirim?”, “Demans tanısında laboratuvar bana nasıl yardım eder?”, “Demans tanısında görüntülemeden ne beklerim?”, “Demans tanısını hastaya ve aileye nasıl açıklarım?”, “Alzheimer hastasını nasıl tedavi edebilirim?”, “Alzheimer hastasında davranışsal sorunlarla nasıl baş ederim?”, “Alzheimer hastasında mikrobiyata bize ne söyler?”, “Alzheimerda teknolojik erken uyarı sistemleri”, “Alzheimer hastalığında mekanizma temelli tedaviler ne durumda?”, “Frontotemporal demans hakkında ne bilmeliyim?”, “Vasküler demans hakkında ne bilmeliyim?”, “Lewy cisimcikli demans hakkında ne bilmeliyim?”, “Normal basınçlı hidrosefali hakkında ne bilmeliyim?”, “Parkinsonizmle giden demanslar hakkında ne bilmeliyim?”, “Demanstan korunmak mümkün mü?” ve “Her yönüyle egzersiz bize ne vaat ediyor?” sorularının cevabı verilecek.

Ayrıca, demansın hukuki penceresine hasta ve hasta yakını boyutuyla bakılacak, Alzheimer hasta yakınları hasta bakımı ve kendi yaşam penceresinden anlatacak, bakım için pratik ip uçları verilecek, Demansta palyatif bakıma beslenme/ bakım/ ağrı/ enfeksiyon penceresinden bakılacak ayrıca “Hastam Nerede Bakılmalı; Evde Bakım/ Kurumsal Bakım” sorularının da cevabı verilecek. Programda “(Genç) Hekimler Alzheimer’i Konuşuyor” konulu iki video ve türküler de yer alıyor. Akademisyen, ilgili profesyoneller ve gönüllüler olmak üzere 38 danışman üç gün boyunca, önceden hazırladıkları videolarla bizimle olacak, mümkün oldukça online katılımcılara soru-cevap olanağı sağlanacak. Bu eğitime sadece Doktorclub üyesi hekimler ve intern hekimler, kullanıcı adı ve şifreleri ile giriş yaparak katılabilecek.

Pandemide hastalar ve yakınları

Nihai olarak kendini ifade edemeyen hatta kendini bile tanıyamaz hale gelen Alzheimer hastalarının pandemiden etkilenme düzeyi; hastalığın evresine başka kronik hastalığı olmasına yakınlarının ilgi şefkat düzeyine yaşadığı mekanın özellikleri ve diğer değişkenlerle bağlantılı. Bu süreçte ileri düzeyde bakım gereksinimi olan Alzheimer hastalarının yakınları ile bakım verenler için kolay olmadı. Günün 24 saatinde hastasının yapmak istediği tüm aktiviteleri desteklemek, öz bakımını yapmak, güvenliğini sağlamak, egzersiz yaptırmak, akut ve kronik hastalıklarının tedavisi için gereğini yapmak daha da zorlaştı. Pandeminin etkisiyle kendi fiziki ve psikolojik sağlığı, aile ilişkileri, iş ve sosyal yaşantıları daha da olumsuz etkilenen hasta yakınları ve bakım verenler yoruldu, tükendi.

11. Alzheimer Kampı, bu anlamda hasta yakınları için sadece bilgilenme değil, bir nefes olacak. Sanal ortamda olması daha geniş bir kesime ulaşabilmesi için bir şans; pandemi musibeti çok büyük şanssızlık olsa da.

* * *

Mersin Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Aynur Özge, “İnanıyoruz ki bu kampın sonunda da biraz ağlamış, biraz gülmüş, ama bizim gibi başka insanların da olduğunu keşfetmiş yepyeni bireyler olarak tüm gerçeği ile kabul edeceğiz, önümüzdeki hayatı. Ve diyeceğiz ki, ben hazırım her bir nefesi anlamlı olan hayat sofrasından payıma düşeni almak için” diyor.

Pandemi günlerini kendine yatırım fırsatı olarak değerlendirmek isteyenler; müsaitseniz bekleriz.

Alzheimer Eğitim Kamplarıyla ilgili yazılar

https://bianet.org/bianet/yasam/213992-10-alzheimer-egitim-kampi-basliyor
https://m.bianet.org/bianet/saglik/201992-mersin-9-alzheimer-egitim-kampi-2-4-kasim-da
https://m.bianet.org/bianet/saglik/191408-8-alzheimer-egitim-kampindaydim
https://m.bianet.org/bianet/saglik/168479-mersin-de-alzheimer-egitim-kampi
https://m.bianet.org/bianet/saglik/181025-7-alzheimer-egitim-kampinin-ardindan
https://m.bianet.org/bianet/saglik/202459-mersin-deki-9-alzheimer-egitim-kampindaydim
https://m.bianet.org/biamag/yasam/151310-bal-ailesinin-alzheimer-oykusu
https://m.bianet.org/biamag/saglik/151142-alzheimer-konustuk
https://m.bianet.org/biamag/diger/141407-alzheimer-icin-muzikle-terapi
https://m.bianet.org/biamag/insan-haklari/140994-alzheimer-cocuklari-asi-ve-munis-sevimli-ve-kirilgan
https://m.bianet.org/biamag/insan-haklari/110435-kaydetse-bile-geri-cagiramayanlar-alzheimer-hastalari-uzerine
https://m.bianet.org/bianet/saglik/141551-iki-kisilik-hastalik-alzheimer
https://m.bianet.org/biamag/saglik/110282-annem-yetiskin-bir-cocuk-ben-onu-korumaya-calisan-eski-cocuk
https://m.bianet.org/bianet/saglik/181025-7-alzheimer-egitim-kampinin-ardindan
https://m.bianet.org/bianet/yasam/159705-kamptan-alz-en-az-iki-kisilik-hastalik
https://bianet.org/kurdi/saglik/168779-6-alzheimer-kampinin-ardindan https://www.gazeteduvar.com.tr/saglik/2017/11/11/8-alzheimer-egitim-kampindan-notlar
https://www.yasliyimhakliyim.com/kaydetse-bile-geri-cagiramayanlar-alzheimer-hastalari-uzerine/

Not: Bu Yazı bianet.org Sitesinde Yayınlanmaktadır.